Empati Nedir?
EMPATİ NEDİR?
Bebekler üzerinde yapılan incelemelere göre empati, yeteneğimiz doğuştan yüksek olmasına karşın uygun şartlarda hızla kaybedilebilen bir yetenektir.
Empati yeteneğini sonradan kazanabilmenin yolu; açık uçlu sorular sormak, yavaş hareket etmek, yorumda bulunmak, hızlı yargılara varmaktan kaçınmak, kendi davranış ve düşüncelerimizi anlamaya çalışmak, geçmişten ders almak, olayları akışına bırakmak, kendimiz ve karşımızdakilerin davranışları için belli sınırlar oluşturmaktır. Olumlu hedefler için kullanıldığında iş birliği, üretkenlik, refah ve mutluluğu arttıran bu yetenek, kötü hedefler için kullanıldığında manipülasyon şeklini alır.
Empati; bir insanın, kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması anlamına gelir. Empati ile insan ilişkileri gelişir. İnsanlar arasındaki kavgalar azalır hatta zamanla yok olur. Aile içi empati ise, aile bireylerinin karşısındaki insanı kendi yerine koyması anlamına gelir. Bu şekilde bireyler karşındakinin ne tepki vereceğini bilir ve ona göre davranır.
EMPATİNİN ÜÇ KURALI
- Bir insanın kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak, olaylara onun bakış açısıyla bakmaya çalışması.
•Karşısındakinin duygu ve düşüncelerini doğru olarak anlamak ve hissetmek.
•Karşısındaki kişiyi anladığını o kişiye ifade etmek.
PARAPSİKOLOJİDE EMPATİ
Empati, birbirlerine manevi açıdan bağlı iki canlı arasında duygu ve ruhsal hallerin aktarılması fenomenine ve bu psişik irtibata parapsikolojide verilen tanımdır. Kimilerine göre telepatik bir irtibat şekli olarak sayılmaktaysa da telepatiden farkı, tanımından da anlaşıldığı gibi empatide düşünce ve imaj aktarımının gerçekleşmemesidir.
Örneğin; aralarında empati bulunan iki kişiden biri bir bedensel rahatsızlıktan acı çekerken diğer kişinin bedeninin de aynı bölgesinde acı duyduğu fark edilmiştir.
Gözlem ve deneyler empati halinin anne ile çocuklar arasında ve ikizler arasında daha sıklıkla gerçekleştiğini göstermiştir. Hayvanlar üzerinde yapılan deneyler, empati halinin özellikle ebeveyn ile yavrular arasında gerçekleştiğini ortaya çıkarmaktadır.
Örneğin; bir deneyde, yavrularından kilometrelerce uzağa götürülen bir anne tavşanın, yavruları öldürüldüğünde acı acı bağırdığı gözlemlenmiştir. Empati terimi, Latincedeki “iç, içine, içinde” anlamına gelen “em” öneki ile Grekçe’de duygu, acı, ıstırap, algılama anlamına gelen “patheia” sözcüğünden türetilmiştir.
EMPATİ NASIL KURULUR?
Her ne kadar kişinin kendini karşısındaki kişinin yerine koyması olarak belirtilse de bu söz öbeği çok daha fazlasını ifade ediyor. Yani empati kurmanın ne anlama geldiğinin çok daha iyi biçimde anlaşılması gerek.
Öncelikle empati kurma yetisinin doğuştan gelmektedir. Diğer bir ifadeyle; henüz küçük bir bebekken bile empati yapabiliyoruz. Büyüme aşamasında ise doğuştan sahip olduğumuz bu yeteneği etrafımızdakilerin davranışlarına bakarak, onları örnek alarak geliştiriyoruz.
EMPATİ YAPMANIN FAYDALARI NELERDİR?
Empati yapmanın bir dizi farklı faydası bulunmaktadır. Ve bunlardan en önemlisi doğru bir şekilde iletişim kurabilmektir. Doğru iletişim kurmak da kişiye her bakımdan olumlu katkı sağlayacak bir beceridir. İş hayatındaki başarısından özel hayatındaki ilişkilerine ve sosyal çevresine varana kadar her alanda insanın hayatını kolaylaştıracak empati, hem birey hem de toplumlar arasında huzur, refah ve mutluluğun anahtarlarından biri niteliğindedir.
Örneğin; bir yönetici olduğunuzu ve iş hayatınızda neredeyse hiç empati yapmadığınızı farz edin. Çalışanlarınızın isteklerini ne kadar iyi anlayabilirdiniz? Ya da müşterilerinize ne kadar doğru cevaplar verebilirdiniz? Anlayışlı olmanız gereken yerlerde tam zıttı yönde davranarak ne kadar başarılı, ne kadar sevilip sayılan bir yönetici olabilirdiniz? Empati kurmak sizi bencillikten kurtarır. Duyarlı bir insan olmanızı, hayatınızı çok daha huzurlu ve mutlu biri olarak geçirmenizi sağlar. Karşınızdaki kişiyi daha iyi anlar, sosyal ilişkilerinizde daha başarılı olursunuz. İnsanları anlamak için gerçekten uğraş verir ve insanlara daha fazla yardım edebilirsiniz. Hem kendinizin hem de karşınızdaki kişinin sorunlarıyla akıllıca başa çıkar, daha çözüm odaklı düşünmeye başlarsınız. Toplumda sevilen ve saygı gören biri olursunuz. Tüm bunlara ek olarak; empati sizi negatif düşüncelerden e uzaklaştırır.
EMPATİ İLE İLGİLİ SÖZLER
“Ağlayabilseydiniz, anlayabilirdiniz”. Necip Fazıl Kısakürek
“Dünyayı anlayışla göreni, dünya da anlayışla görür.” Hegel
“Barış ucuz; barış için sadece vicdan, empati ve sevgi lazım.” LA EDRİ
“En büyük insan, kendini en çok sayıda insanın yerine koyabilendir.” JANE ADAMS
“Kendine reva görmediği şeyi, başkasına reva gören insan kamil olamaz.” HZ. ALİ
“Dünyada görmeyi istediğiniz değişimin kendisi olunuz.” MAHATMA GANDHİ
“İnsan acı duyabiliyorsa canlıdır. Başkasının acısını duyabiliyorsa insandır.” TOLSTOY
“İnsanı insan kılan özellik, empati yeteneğini geliştirmiş olmasıdır.” H. MURAKAMİ
“Ne kadar bilirsen bil anlatabildiklerin karşındakinin anlayabileceği kadardır.” MEVLÂNÂ
“Evinizin eşiğini temizlemeden komşunuzun damındaki karlardan şikayet etmeyiniz. “KONFÜÇYÜS
“Bizzat katlanamadığınız eziyete, başkasının tahammül etmesini istemeyiniz.” Publilius Cyrus
“Şefkat empatiye dayanır, empati de, başkalarına odaklanmayı gerektirir.” Daniel Goleman
“Empati, öncelikle kendimizle ilişkimizde başlar. Buna kendini sevmek ya da öz sevgi denir.” Nil Gün
“Ayakkabılarım olmadığı için üzülürdüm. Ta ki sokakta ayakları olmayan adamı görene kadar. “Honoré de Balzac
“Birini suçlamak üzere ileri uzattığın elinin üç parmağının seni gösterdiğini unutma!” Friedrich Nietzsche
“Sana nasıl davranılmasını istersen sen de başkalarına öyle davran, fakat ilk iyi davranışı sen yap.” David Hume
“İnsanlar “Beni anlamıyorlar” diye kaygılanmam. Eğer ben insanları anlamazsam kaygı duyarım.” Konfüçyus
EMPATİ İLE İLGİLİ KİTAPLAR
- Empati ( Adam Fawer – April Yayıncılık)
- Empati Çağı ( Frans De Waal – Akılçelen Kitaplar)
- İletişim Çatışmaları ve Empati ( Üstün Dökmen – Remzi Kitapevi)
- Toplum Psikolojisi ve Empati (Nevzat Tarhan – Timaş Yayınları)
- Empati – Değer Sandığı ( Mehmet Zeki Aydın–Nobel Akademik Yayıncılık)
- Kadınlardan Erkeklere Empati Mektupları ( Tarık Solmuş –Doruk Yayınları)
- Eleştirel Düşünme ve Empati ( Mahmut Gülle-Efil Yayınevi)
- Empati ve Din ( Ali Ayten – İz Yayıncılık)
- Küçük Mavi Empati Kitabı ( Nil Gün –Kuraldışı Yayınları)
EMPATİ İLE İLGİLİ KISA FİLMLER
1-Empati
https://www.youtube.com/watch?reload=9&v=TCOJwCYKAls
2-Empati
https://www.youtube.com/watch?v=OUE594GRc0g
3- Empati (Kısa Film)
https://www.youtube.com/watch?v=mxZuLft5rdM